به گزارش دنیای لوازم خانگی، خرید جهیزیه یکی از رسوم قدیمی ایرانیان به ویژه اصفهانی‌هاست که با خرید لوازم خانگی و اسباب زندگی دخترانشان را راهی خانه بخت می کنند، نا گفته نماند که چندی پس از راهی خانه بخت شدن دخترانشان با وجود استقلال این خانواده نوپا و کوچک اما خوانواده دختر باید به فکر تهیه سیسمونی یا به نوعی جهیزیه دوم، سوم و ... باشند.

شاید زمانی خانواده های ایرانی برای خرید جهیزیه و سیسمونی به چند تکه به قول معروف "اسباب دست" بسنده می کردند اما این روزها با افزایش تنوع کالاها، تولید انبوه و رشد روزافزون چشم و هم‌چشمی‌ها، جهیزیه دیگر چند تکه اسباب دست نیست بلکه تمام و انواع لوازم (از جمله خوراک، پوشاک، کالاهای چوبی، لوازم برقی و ...) یک خانه را شامل می شود که با افزایش سرسام آور قیمت‌ها در سال‌های اخیر به ویژه سال گذشته تا کنون، شاید دختران به خانه بخت روند اما خانواده آنها زیر بار فشار اقتصادی تهیه چنین ملزوماتی، بدبخت می‌شوند.

برای مشاهده بازار لوازم خانگی و سنجش ریالی و روانی حال و روز نوعروسان و خانواده‌هایشان سری به بازار زدیم. در مشاهدات میدانی از بازار لوازم خانگی مشتریان به دو دسته اصلی تقسیم می شوند. دسته اول افرادی که همچون سایر بازارها برای خرید لوازم مورد نیازشان آمده اند و به دنبال اجناس با کیفیت و قیمت مناسب می گردند؛ دسته دوم والدین و فرزندانی هستند که برای خرید جهیزیه به بازار آمده اند و سعی می کنند تا با برنامه ریزی برای بودجه خود، خرید ابتدایی ترین وسایل جهیزیه و زندگی مشترک را در اولویت قرار دهند.

بازار لوازم خانگی تقریبا شلوغ است، اما در واقع خرید و فروشی انجام نمی‌گیرد و همین امر موجب شده تا این بازار هم به رغم مشتری های زیادش کساد باشد.

یک فروشنده که به نظر کم سن و سال می‌رسد، در پاسخ به این سوال که چطور خانواده هایی که برای خرید جهیزیه آمده‌اند را می توان از دیگران تشخیص داد می گوید: "خانواده هایی که از قیمت اجاق گاز و یخچال می پرسند، برای خرید جهیزیه آمده اند. قیمت این دو کالا به حدی افزایش یافته که سایر خانواده ها کمتر برای تعویض اجاق گاز و یخچال به بازار می آیند. البته خانواده هایی هم که از قیمت اجاق گاز و یخچال می پرسند خریدار قطعی آن نیستند و اغلب مایوس از خرید جهیزیه از مغازه خارج می شوند."

بجای پول بنزین، پول ناهار می دهیم

یکی از فروشندگان لوازم خانگی که در کوچه یخچال فعالیت می کند، اظهار می‌کند: "تعداد مشتری ها آنقدر زیاد نیست که ظهر خسته شویم. عادت کرده ایم که فقط قیمت بگوییم، در واقع اگر روی همه کالاهای مغازه برچسب قیمت بچسبانیم دیگر کاری برای انجام دادن نداریم.

وی ادامه می دهد: ظهرها مغازه را نمی بندیم، شاید مشتری بیاید و خریدار باشد. هزینه حمل و نقل هم با هزینه ناهاری که اینجا می‌خوریم تقریبا یکسان است. بنابراین می مانیم و بجای پول بنزین، پول ناهار می دهیم."

۱۰۰ میلیون تومان، برای خرید جهیزیه کم است

یک بانوی جوان که به همراه مادرش به بازار آمده درباره وضعیت قیمت‌ها و خرید از بازار لوازم خانگی می گوید: "قیمت ها به شدت افزایش پیدا کرده و با این وضعیت،۱۰۰ میلیون تومان هم برای خرید جهیزیه کم است. شعار ازدواج کافی نیست مسئولان باید به بازار بیایند و قیمت ها را ببیند تا فکر نکنند تهاجم فرهنگی موجب کاهش آمار ازدواج شده است."

مادر او نیز می گوید: "در خاطر دارم که مادرم با ۱۰ هزار تومان برایم جهیزیه خرید و اکنون قیمت‌ها در بازار از صد برابر هم بیشتر شده. مگر یک بازنشسته چقدر حقوق می گیرد که بتواند از پس مخارج و هزینه های این چنینی در بازار بر بیاید. خدا می داند که چقدر پسر و دختر جوان زیر این آسمان، می خواهند ازدواج کنند و بی پولی و فشار اقتصادی نمی گذارد."

مشتری ها در مغازه ها به دنبال اجناس ارزان قیمت می گردند و متوجه می شوند پولی که برای خرید جهیزیه کنار گذاشته اند باید صرف خرید تنها یکی از اقلام جهیزیه شود و قیمت ها در بازار ذهن همه را به سمت و سوی وام و پرداخت اقساطی سوق می دهد.

مگر کسی می‌تواند به ازدواج فکر کند؟!

یک فروشنده تقریبا سالمند لوازم خانگی که در اواسط کوچه مغازه دارد، درباره وضعیت بازار و میزان خرید و فروش اظهار می کند: "هر کس دلیل ازدواج نکردن جوانان را بی پولی و فشار اقتصادی نمی داند، دروغ می گوید. دولت گمان می کند این دختر و پسرهای جوان قصد ازدواج ندارند و ازدواج‌زده شده اند، در حالی که اگر هزینه های ازدواج از میان برداشته شود نیمی از جوانانی که به سن ازدواج رسیده اند در هفته اول ازدواج می کنند.

وی ادامه می دهد: مدام در رسانه ها اعلام می کنند سن ازدواج بالا رفته. در واقع سن ازدواج بالا نرفته، سن ازدواج را بالا برده اید. با این هزینه ها مگر دیگر کسی می تواند به ازدواج فکر کند؟ خرید یک جهیزیه به پنج سال کار مداوم با حقوق بالا نیاز دارد و این در صورتی است که بعد از آن پنج سال قیمت ها بالا نرفته باشد که البته در ایران فکر بالانرفتن قیمت‌ها یک لطیفه است."

یکی از مشتریان این مغازه هم در حالی که با ناامیدی در حال ترک مغازه است می گوید: "چند سال پیش مردم از تجمل و تجمل گرایی در تهیه و خرید جهیزیه صحبت می کردند اما اکنون قیمت ها آنقدر افزایش یافته که دیگر کسی توان تهیه حداقل‌ا را هم ندارد چه رسد به تجمل گرایی. در خانواده ما پنج دختر هستند که به سن ازدواج رسیده اند و تحصیلات خود را تمام کرده اند اما فشارهای اقتصادی باعث شده نتوانند به خواستگارها جواب مثبت دهند."

در بازار مشتریان زیادی هستند که مدام از مغازه ای به مغازه دیگر می روند و در بین راه با هم درباره اینکه چگونه مخارج جهیزیه را تامین کنند مشورت می کنند. کم نیستند مشتریانی که از ابتدای کوچه همه مغازه ها را یکی یکی می بینند و از قیمت‌ها سوال می کنند و در پایان بدون هیچ گونه خریدی از انتهای کوچه خارج می شوند.

با دیدن قیمت‌ها خدا را شکر کردم که بچه ندارم!

یک مرد میانسال که به همراه همسرش به بازار آمده وضعیت بازار را اینگونه ارزیابی می کند: "برای خرید جهیزیه نیامده ایم اما همین الان به همسرم گفتم که خدا رو شکر که ما بچه دار نیستیم و دختری در سن ازدواج نداریم وگرنه با این هزینه‌ها چه می کردیم؟ در حالی که تعدادی از خانواده ها ۲۰ تا ۳۰ میلیون تومان برای لباس عروس هزینه می کنند بسیاری از خانواده ها توان خرید یک یخچال پنج میلیون تومانی را ندارند. اگر این اختلاف طبقاتی نیست پس چیست؟!"

یک زن میانسال که به دنبال اجناس ارزان قیمت تا آخر بازار آمده، برای ازدواج آسان پیشنهاد می‌دهد که: "چه اشکالی دارد که عروس تا زمانی که داماد تمکن مالی برای خرید یا رهن خانه پیدا نکرده در خانه مادر شوهر خود زندگی کند؟ با این کار هم خانواده عروس برای خرید جهیزیه تحت فشار قرار نمی گیرد و هم از هزینه‌های داماد کاسته می شود.

وی ادامه می دهد: یکی از بستگان ما پولی که برای خرید جهیزیه کنار گذاشته بود را به داماد داده تا با آن خانه ای رهن کند، داماد هم قبول کرده که در ازای دریافت این پول وسایل جهیزیه را از لوازم خانگی دست دوم تهیه کند تا وقتی که تمکن مالی پیدا کردند وسایل نو بخرد."

یک فروشنده جوان انواع اجاق گاز هم که در انتهای کوچه یخچال فعالیت می کند چنین می گوید: "خانواده های زیادی در طول روز مراجعه می کنند و فقط قیمت می پرسند. اوایل با دیدن اینکه خانواده ای توان خرید ندارد غصه می خوردم اما دیگر عادی شده چون اگر خودم هم جای آنها بودم توان خرید نداشتم. با این وضعیت هیچ وقت ازدواج نمی کنم.

لوازم دست دوم خوب سراغ ندارید؟

وی ادامه می دهد: چون مغازه ما در آخر کوچه است بسیاری از خانواده ها به مغازه ما که می رسند دیگر متوجه توان خرید خود شده اند و پس از پرس و جو از قیمت های اجناس از من می پرسند،"لوازم خانگی دست دوم خوب سراغ داری؟". یکی از همکاران دیروز می گفت، مردم برای اینکه هزینه های جهیزیه را کم کنند به دنبال قابلمه های روحی هستند و با بیان اینکه قابلمه های تفلون برای سلامتی مضر است، خود را توجیه می کنند."

یک فروشنده دیگر نیز که برای صحبت با همکارش به این مغازه آمد، اظهار می کند: "چند ماه پیش مادر و دختری به مغازه ام آمدند و از قیمت اجناس سوال کردند، به نظر می رسید از قیمت ها شاکی نیستند اما خریدی نکردند و از مغازه بیرون رفتند. امروز برگشته بودند و میزان پول لازم برای خرید اجناس را به قیمت پنج ماه گذشته به دنبال داشتند اما قیمت ها ۲ تا ۳ برابر شده بود؛ نا امید برگشتند."

در گذشته خانواده ها از چند سال پیش از رسیدن دختر به سن ازدواج جهیزیه تهیه می کردند تا بتوانند دخترشان را در اولین فرصت بدون هیچ کم و کاستی به خانه شوهر بفرستند اما امروزه پیشرفت تکنولوژی، تنوع محصولات و تحریف رسومات گذشته باعث شده این راهکار دیگر کارساز نباشد زیرا هر روز محصولات جدید از برند های مختلف وارد بازار می شود و چشم‌و هم‌چشمی‌ها امان همه را بریده است.

با وجود همه مشکلات این بازار اما باید گفت که لوازم خانگی تنها بخشی از جهیزیه است و بسیاری کالاها و ملزومات متنوع و مختلف دیگری در جهیزیه وجود دارد که هزینه های خرید آنها نیز سرسام آرو شده است.

مردم می خواهند خرید کنند اما نمی توانند

حسین عباسی عبدلی، نایب رییس اتحادیه فروشندگان و تعمیرکاران لوازم خانگی اصفهان معتقد است کاهش تعداد مشتری مربوط به همه بازارها است و این مشکل گریبان گیر بازار لوازم خانگی نیز شده است.

وی می گوید: کم شدن تعداد مشتریان در بازار بسیار محسوس و علت آن گرانی کالا است و همین موضوع سبب شده تا متقاضیان خرید لوازم خانگی در بازار به شدت کاهش پیدا کند زیرا قدرت خرید آنها تنزل یافته است.

نایب رییس اتحادیه فروشندگان و تعمیرکاران لوازم خانگی اصفهان ادامه می دهد: افراد ثروتمند و اقشار طبقات بالای اقتصادی به راحتی در بازار خرید می کنند که البته تعدادشان بسیار کم است اما بقیه افراد جامعه حتی قشر متوسط هم دیگر در شرایط فعلی توان خرید ندارند. دیگر کسی در بازار لوازم خانگی به دنبال کالاهای خارجی نیست زیرا مردم هزینه کالاهای تولید داخل را هم نمی توانند بپردازند.

عباسی عبدلی با بیان اینکه قیمت کالاهای تولید داخل در بازار لوازم خانگی افزایش قابل توجهی یافته است، خاطر نشان می کند: قیمت کالاهای تولید داخل به جای قیمت کالاهای خارجی آمده و کالاهای خارجی کم یاب شده است..

وی اضافه می کند: کارخانه جات تولید لوازم خانگی می گویند که در تامین مواد اولیه خود به مشکلات جدی برخورده اند و قیمت کالاهایشان را بر اساس نرخ روز دلار حساب می کنند. برخی از کارخانجات نیز احتمال می دهند که در آینده با مشکل کمبود مواد اولیه مواجه شوند و به همین دلیل قیمت کالاها را به شدت افزایش می دهند، از تولید خود و ارائه آن به بازار می کاهند. همین امر موجب کاهش میزان کالاهای تولید داخل در بازار نیز شده و محصولات تعدادی از برندهای خوب تولید داخلی در بازار کم‌یاب شده است.

نایب رییس اتحادیه فروشندگان و تعمیرکاران لوازم خانگی اصفهان تصریح می کند: بسیاری از مردم با اتحادیه تماس می گیرند و آدرس واحد صنفی را می خواهند که اجناس در آن با قیمت کمتری به فروش می رسد. مردم می خواهند خرید کنند اما نمی توانند. اتحادیه نمی تواند در این مورد کمکی به مردم بکند زیرا قیمت همه اجناس بالا رفته است.

عباسی عبدلی ادامه می دهد: بسیاری از اجناس خارجی که در بازار موجود است به صورت قاچاق وارد کشور شده. مدت ها است که کسی نمی تواند اجناس خارجی را وارد کند. برخی از واردکنندگان این کالاهای خارجی قاچاق با اعمال یک گارانتی متفرقه و بدون هویت مشتری را به خرید امیدوار می کنند.

وی اضافه می کند: قیمت یک عدد یخچال تولید داخل متوسط که برای دو نفر کافی و برای جهیزیه مناسب باشد در بازار حدود پنج میلیون تومان است. قیمت یک عدد لباسشویی تولید داخل متوسط نیز تقریبا پنج میلیون تومان است. برای خرید چهار جنس اصلی جهیزیه حداقل ۲۰ میلیون تومان پول لازم است.

ایمنا