سخنگوی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز می گوید عمده کالاهای قاچاق ته لنجی سوخت و فرآورده‌های نفتی، مسکوکات فلزی و قیمتی، لوازم خانگی، منسوجات و لوازم آرایشی و بهداشتی است.
به گزارش دنیای لوازم خانگی، قاچاق به عنوان اصلی ترین عامل تضعیف و ضربه به چرخه تولید در هر کشوری محسوب شده و بستن راه های ورود و خروج آن باید از اولویت های اساسی هر دولتی باشد.
به منظور اطلاع از آخرین آمار قاچاق هایی که بیشترین کشفیات را در سال های اخیر به خود اختصاص داده است سراغ حمیدرضا دهقانی نیا سخنگوی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز رفتیم.
۱۶ درصد کشفیات قاچاق مربوط به ته لنجی هاست
قاچاق ته لنجی یا ملوانی در جنوب کشور تبدیل به معضلی اساسی شده است، ادعا‌هایی مبنی بر سازمان یافته بودن این قاچاق مطرح است، نظر شما در این رابطه چیست؟
دهقانی نیا: ارزش کشفیات قاچاق ته لنجی در سال ٩٧ حدود ١٠ هزار و ٧۴٨ میلیارد ریال بوده که ١۶ درصد کل کشفیات را شامل می‌شود و در سال ٩٨ این رقم به ٣۶ هزار و ٨٢۶ میلیارد ریال رسیده که در مقایسه با حجم کل کشفیات ۴٠ درصد را شامل می‌شود.
یکی از معضلات حوزه قاچاق کالا به ویژه در مبارزه با آن قاچاق ته لنجی است. عمده کالا‌هایی که مشمول این نوع قاچاق هستند سوخت و فرآورده‌های نفتی، گازوئیل و قیر، مسکوکات فلزی و قیمتی، لوازم خانگی و منسوجات لوازم آرایشی و بهداشتی است.
سامانه جامع انبار‌ها در مناطق آزاد نصب شد
اقدامات ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز در ارتباط با جلوگیری از قاچاق ته لنجی چه بوده است؟
دهقانی نیا: اقدامات ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز در حوزه ته لنجی این بوده که میزان این نوع قاچاق از حجم واردات رسمی یعنی ٢ تا ٣ میلیارد دلار بوده که به ۴۵٠ میلیون دلار رسیده است. با محوریت ستاد مقابله با قاچاق کالا و ارز کارگروه ارتقا سلامت اداری و پیشگیری از قاچاق در مناطق آزاد شکل گرفته و مسئولیت آن با مدیرعامل سازمان مناطق آزاد و با همکاری رئیس کمیسیون مبارزه با قاچاق کالا و ارز هر استان است.
اقدامات دیگر استقرار سامانه جامع انبار‌ها در مناطق آزاد و هماهنگی تبادل اطلاعات سامانه انبار مناطق آزاد با سامانه انبار وزارت صمت است. درحال حاضر بیش از دو هزار انبار در سامانه انبار‌های مناطق آزاد ثبت شده است. تلاش می‌شود یکپارچگی را حفظ کنیم و تبادل بین دو سیستم را میسر کنیم. یکی دیگر از موارد استقرار سیستمی گمرک در مبادی ورودی به مناطق آزاد است.
در گذشته حجم وسیعی از کالا به کشور وارد می‌شد، بعدا مقداری از این حجم قرار می‌شد وارد سرزمین اصلی شود و گمرک باید در آن حیطه اقدام به بررسی کند. این اقدام با هماهنگی که ستاد مرکزی و دبیرخانه گمرک و دیگر دستگاه‌ها انجام شد در حال حاضر گمرک در مبادی ورودی مناطق آزاد مستقر شده است. اقدام دیگر یکسان سازی فرآیند‌ها و رویه‌های مناطق آزاد است که در قالب سامانه یکپارچه و پنجره واحد مناطق آزاد اجرا می‌شود.
طبق ماده ١۶ قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز تنها مرجع ارائه و برآورد حجم قاچاق ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز است. در حوزه ته لنجی مشکلاتی وجود دارد که نیازمند همکاری ویژه دستگاه‌هایی است که در این خصوص مسئولیت مستقیم دارند. یکی از موارد این است که اگر کالا توسط ملوان وارد می‌شود می‌توان به او گفت کارت بازرگانی اخذ کند؟ خیر، زیرا رویه درست این نیست. وزارت صمت سامانه‌ای را تحت عنوان ثبت آماری ایجاد کرده است. یکی از انتظارات ما از گمرک جمهوری اسلامی این است که وقتی ملوان کالایی را وارد می‌کنند این کالای ملوانی در این سامانه ثبت آماری شود.
انتظارات در گمرک این است که سامانه خودشان را با نام سامانه ملوانی در این حوزه به طور صد در صد عملیاتی و مستقر کنند تا تبادل اطلاعات با سامانه وزارت صمت با سرعت انجام گیرد. این از اقداماتی است که اشراف حاکمیت را بر کالاهای وارداتی از طریق ته لنجی میسر می کند. یکی دیگر از اقدامات توسط بانک مرکزی است که باید منشأ ارز کالا‌هایی را که از طریق ته لنجی وارد می‌شوند شناسایی و بررسی کند.
وزارت صمت برای ابلاغ فهرست کالاهای قابل ورود توسط ملوان منتظر تاییدیه بانک مرکزی است!
از اقدامات دیگری که همچنان معطل مانده و متوجه وزارت صمت است؛ ابلاغ فهرست کالاهای قابل ورود توسط ملوان هاست که مصوب شده، ولی وزارت صمت منتظر تاییدیه بانک مرکزی است. این براساس کارگروه ماده ١٢قانون ساماندهی مبادلات مرزی انجام شده که نماینده وزارت صمت امضا کرده است. انتظارمان این بوده که تا این تاریخ تبادل اطلاعات صورت بگیرد که اتفاق نیفتاده است. رویه‌ها انجام شده و تنها قسمت تأیید منشأ ارز توسط بانک مرکزی معطل مانده است. یکی دیگر از اقداماتی که مصوب شده، اما نهایی نشده سامانه ملوانی گمرک ایران است.
تلاش برای استقرار پلیس امنیت اقتصادی در ٢٢ گمرک ملوانی
یکی دیگر از اقدامات استقرار پلیس امنیت اقتصادی در ٢٢ گمرک ملوانی است. دستورالعمل تهیه، مصوب و ابلاغ شده و منتظر نتایج اقدامات هستیم. ولی نکاتی مطرح است که نیروی انتظامی خواهان تامین محوطه فیزیکی و زیر ساخت دسترسی نیروی انتظامی به سیستم‌ها است.
چقدر از این اقدامات تا پایان سال عملیاتی می‌شود؟
دهقانی نیا: اگر اراده انجام را داشته باشند زودتر از پایان سال می‌توانیم اقدامات را عملیاتی کنیم.
در مرز شرقی کشور قاچاق چمدانی صورت می‌گیرد؟ چقدر این موضوع صحت دارد؟
دهقانی نیا: توریست‌هایی که برای درمان وارد کشور می‌شوند و دارو‌های مورد نیاز را براساس مصرف ۶ ماهه و ۹ ماهه و تجویز پزشک ایرانی خریداری شده از کشور خارج می‌کنند. عبارت قاچاق چمدانی هیچ جا قید نشده است. دارو‌ها در کشور به واسطه حمایتی که دولت از آن دارد تلاش می‌شود تا جامعه با کمبود دارو مواجه نشود. این دارو از طریق مسیر توزیع و پخش به داروخانه می‌رسد. اینکه دارو تجمیع می‌شود و به نحوی غیر رسمی از کشور خارج می‌شود بله قاچاق اطلاق می‌شود.
عملیاتی شدن سامانه جامع تجارت و شناسه کالا برای کنترل قاچاق پوشاک
لطفا آماری از قاچاق پوشاک بفرمایید و اینکه تاکنون چه اقدامایت برای جلوگیری از ورود این نوع قاچاق به کشور انجام شده است؟
دهقانی نیا: در حوزه پوشاک حجم قاچاق کاهش پیدا کرده است، این رقم سال گذشته ٢/۶ دهم میلیارد بود و در حال حاضر به یک و هشت دهم میلیاردریال رسیده است. شناسه کالای پوشاک عملیاتی شده است و با توجه به آن توانستیم در سطح عرضه تمیز بین پوشاک قاچاق و غیر قاچاق را داشته باشیم و با توجه به مصوبه‌هایی که درسال ٩۵ تا ٩٧ صادرشده واردات پوشاک غیر قانونی و ممنوع اعلام شد و به موازات آن سامانه تجارت و شناسه کالا کار کرد.
وارد کنندگان و تولید کنندگان آموزش دیدند و کالا‌هایی که قبل از آن تاریخ وارد شد شناسه دار شدند. به کاهش حجم قاچاق پوشاک رسیدیم. ارزش کشفیات قاچاق پوشاک در سال ۹۷ ،١٩٧٢ میلیارد ریال بوده است که در سال ٩٨ این رقم به ٣١٢۶ میلیارد ریال رسیده است.
قاچاق لوازم خانگی از دبی و امارات برخی کالاهای دست دوم به نام آکبند وارد می‌شود و در بازار عرضه می‌شود
دهقانی نیا: دو شرکت کره‌ای از ایران رفتند و بسیاری از نشان‌های تجاری در بازار که خارجی هستند کالا‌هایی هستند که به صورت دسته دوم وارد کشور می‌شوند و قطعات را تغییر می‌دهند و آن را به نام کالای خارجی به فروش می‌رسانند. با توجه به اقداماتی که ما در این حوزه انجام دادیم یعنی شناسه دار کردن کالا و لوازم خانگی و راه اندازی سامانه گارانتی تمامی کالاهای تولیدی در سامانه ثبت است.
ممکن است با برخی کالا‌ها در بازار مواجه شویم که به ظاهر خارجی و وارداتی باشند، اما بعد از استعلام متوجه می‌شویم که کالا تولید داخل است. با توجه به زیرساخت‌ها می‌توانند از روی شناسه کالا و شناسه رهگیری کالا را احصا کنند که تولید کننده کیست و مسئولیت خدمات پس از فروش آن در بازه ۱۸ ماهه را دارد. مردم می‌توانند با شماره گیری *۴*۷۷۷۷# به اصالت کالای لوازم خانگی دست پیدا کنند.
