شاید هیچ کس در سیاره زمین به اندازه یک صحرانشین، قدر جرعهای آب سرد در یک ظهر داغ تابستانی را نداند و شاید به همین دلیل بوده که نخستین تلاشها برای تحقق بخشیدن به این رویای خنک، در مناطق بسیار گرم زمین صورت گرفته است.
به گزارش دنیای لوازم خانگی، گویا قدیمیترین تلاش بشر برای ساختن ابزاری که بتواند در اوج گرمای تابستان، قطعه یخی شفاف و سرد به او هدیه دهد به ۱۷۰۰ سال پیش از میلاد مسیح (حدود ۳۷۰۰ سال پیش) و به یک پادشاه ایرانی بازمیگردد.
او دستور ساخت یخ چالی عمومی را داده بود تا همه مردم شهرش از گرمای تابستان با نوشیدن آب سرد لذت ببرند!
یخچال، گونهای ساختمان است که در معماری قدیم ایران برای تولید و نگهداری یخ ساخته میشده است. معمولا هر یخچال دارای یک استخر، یک دیوار بلند به نام حصار در ضلع جنوبی استخر و یک مخزن گنبدی شکل به نام خزانه بوده است.
حصار طوری ساخته میشد تا در طول زمستان که موعد یخسازی بوده، تمام روز سایه آن بر استخر میافتاده و مانع گرم شدن آب یخزده استخر میشده است. یخی را که در استخر یخچال درست میشد، میشکستند و در خزانه انبار میکردند و در فصل گرما آن را به کار میبردند.
یخهای تولید شده در این یخ چالها که در فصل زمستان انجام میشد، تا فصل سرمای بعدی دوام آورده و بتدریج توسط یخچالدار به مردم فروخته میشد.
تاریخچه پیدایش یخچال
جالب است بدانید که دانشمند نامدار ایرانی “ابن سینا” در قرن ۱۱ میلادی “مٌبَــــرِد” را اختراع کرد که استارت یخچال را زد و با این کار گام بزرگی در فرآیند تقطیر ایجاد شد که پایه ساخت یخچال بوده است.
تقطیر چیست؟ فرایندی است که برای جداسازی مواد و همچنین هوا انجام می شود.
نخستین یخچال در جهان
اولین یخچال دنیا در سال ۱۷۴۸ میلادی به دست “ویلیام کولین” در دانشگاه گلاسکو رونمایی شد. این یخچال سازوکاری بسیار ساده داشت که باعث شد دانشمندان دیگری برای ساخت یخچال وارد عمل شوند که نتیجه مثبت آن چند سال بعد به وسیله آزمایشات متنوع و پیشرفت تکنولوژی، دانشمند آمریکایی به اسم “الیور ایوانس” یخچالی ساخت که بسیار پیشرفته تر از نوع اولیه بود که به همین دلیل الیور ایوانس را پدر یخچال فشرده می نامند.
با این وجود هنوز یخچالی که فرایند کلی یخچال را انجام دهد ساخته نشده بود که سرانجام دانشمند آمریکایی دیگری به نام “ژاکوب برکینز” با ایجاد تغییراتی در طرح های اولیه دانشمندان قبل از خود توانست اولیت یخچال جهان را اختراع کند.
“جان گوری” یکی دیگر از دانشمندان و مخترع آمریکایی بود که توانست نخستین یخچال مکانیــکی را در سال ۱۸۴۱ میلادی اختراع کند که از آن برای ساختن یخ برای کمک به مبتلایان تب زرد استفاده می شد.
به مرور زمان در سال ۱۸۵۳ نخستین یخچالی که توانست روزانه یک تن یخ تولید کند توسط دانشمند دیگری از آمریکا به ثبت رسید.
به مرور زمان تحولات یخچال با پیشرفت تکنولوژی رویه مثبت به خود گرفت که می توان در عکس زیر مشاهده کرد: