از سوی دیگر برخی از کارشناسان معتقدند برخی از عوامل مانند عدم تخصیص ارز، فقدان تسهیلات، وجود کالاهای قاچاق به شکل گسترده در بازار و... از جمله پارامترهایی است که تولیدکنندگان را به تنگ آورده و در آستانه ورشکستگی قرار داده است و رهایی از کرختی بازار لوازم خانگی نیاز به یک شوک دارد تا همزمان با حفظ حقوق مصرف کننده حال تولیدکنندگان و فروشندگان را نیز خوب کند که این مهم نیز در سایه نظارت دقیق دولت امکان‌پذیر خواهد بود.

روند فرسایشی لوازم خانگی

حبیب الله علیپور کارشناس اقتصادی در این خصوص به «آرمان ملی» گفت: حال و هوای بازار لوازم خانگی با تخصیص ارز برای تامین مواد اولیه و قطعات مورد نیاز تا حدی بهبود یافته است اما همچنان رکود کامل در این بازار مانند دیگر بازارها حاکم است، هرچند روند تولید در حال حاضر مختل شده است و مردم با وجود نداشتن نقدینگی و اوضاع نابسامان اقتصادی ترجیح می‌دهند به جای خرید کالای ایرانی اقدام به خرید کالای مشابه خارجی با وجود نبود خدمات پس از فروش کنند هرچند واقعیت این است که صنعت لوازم خانگی نیز دچار روند فرسایشی شده است که در ارتباط عدم تخصیص ارز دولتی برای واردات برخی قطعات و تجهیزات مورد نیاز به تولیدکنندگان واقعی از سوی دولت است.

او افزود: نوسانات قیمت ارز، سیاست‌های نادرست این بازار را که بخش موثر بر اقتصاد کشور است را به رکود کشانده است و در حالت طبیعی باید مصرف‌کننده نهایی رغبت بالاتری به خرید کالای ایرانی داشته باشد و این عامل بتواند تا حدی کرختی این بازار را کاهش دهد، اما در عمل دیدیم که سیاست‌های غلط این بازار را به رکودی عمیق فرو برده است از سوی دیگر با توجه به وضعیت کنونی بازار نه تنها تولیدکنندگان لوازم خانگی رغبتی به ادامه مسیر نمی‌بینند، بلکه دیگر سرمایه‌گذاری جدیدی نیز در این زمینه صورت نمی‌گیرد.

او ادامه داد: با وجود افزایش قیمت همه کالاها و خدمات، تنها اقدامی که از سوی دولت صورت گرفته این است که مجوز افزایش قیمت به این گروه از تولیدکنندگان را صادر نکرده است، اما در عین حال هیچ تسهیلاتی نیز برای تخصیص ارز برای واردات مواد اولیه لازم صورت نگرفته است البته از این امر نیز نباید غافل شد که به دلیل شرایط خاص اقتصادی مردم توان خرید لوازم خانگی نیز ندارند و اکثراً به سمتِ تعمیر لوازم خانگی کهنه یا خراب خود متمایل شده‌اند یا مایلند از فروش اقساطی برخی از مراکز فروش بهره ببرند که این شرایط برای همه فروشندگان نیز قابل اجرا نیست.

این کارشناس اضافه کرد: بازار لوازم خانگی چوب دو سر سوخته‌ای است که نه فقط مشتریان به دلیل نبود نقدینگی بلکه تولیدکنندگان و فروشندگان نیز به دلیل افزایش قیمت مواد اولیه و نبود مشتری هیچ بهره‌ای از این بازار راکد نمی‌برند در عین حال برخی از فروشندگان نیز به امید فروش انگشت شمار قیمت لوازم خانگی را در سایه نبود نظارت به قدری گران کرده‌اند که جبران مشتری‌های بیشتر را نیز کند.

علیپور توضیح داد: به دلیل کسادی بازار برخی از افراد سودجو با تعمیر لوازم خانگی در کارگاه‌های زیرزمینی اقدام به فروش مجدد این لوازم در فروشگاه‌های خود می‌کنند و این امر حتی در برخی از سایت‌های اینترنتی در سایه نبود نظارت انجام می‌شود و به راحتی حقوق مصرف کننده با کلاهبرداری‌های این چنینی از بین می‌رود.

او بیان کرد: حمایت از مصرف کننده رکنی است که در هر حال نباید فراموش شود، اما در عین حال حمایت از تولیدکنندگان داخلی نیز با رعایت برخی از پارامترها مانند ممانعت از واردات محصولات با تنوع فراوان در حالی که قانون ممنوعیت واردات وجود دارد، ارائه تسهیلات و رفع موانع تولید و... از جمله موارد به شمار می‌آیند که می‌توان به آنها برای رونق این بازار اشاره کرد.

رونق لوازم خانگی خارجی در بازار

عباس هاشمی دبیر کل انجمن صنایع لوازم خانگی ایران با اشاره به بلاتکلیفی پنج ماهه صنعت لوازم خانگی برای صدور مجوزهای افزایش قیمت، گفت: برآورد انجمن این است که برندهای خارجی در بازار حدود ۳۵ درصد سهم دارند که بخشی از آنها سهمیه قانونی برای واردات مرزنشینی و بخشی قاچاق است.

او با بیان اینکه سهم صنعت لوازم خانگی از تولید ناخالص داخلی ۱۳ درصد است، گفت: سیاست کلان این است به سمت اقتصاد بدون نفت حرکت کنیم و از حالت تک محصولی بیرون بیایم. پس حمایت از صنعت و توسعه پایدار آن اهمیت ویژه دارد.

هاشمی با بیان اینکه سهم مالیاتی این صنعت که پرداخت می‌کند، ۶۸ درصد کل مالیات کشور است، بیان کرد: اما یک توسعه متوازن زمانی محقق می‌شود که همه چیز با یکدیگر همخوانی داشته باشد. این حجم بالای مالیات، سفره صنعت را کوچک‌تر و ارزش افزوده آن را نحیف‌تر می‌کند و سیگنال مثبتی برای سرمایه‌گذاری مولد در کشور نیست.

هاشمی اضافه کرد: بر اساس آمارهای جهانی شاخص فضای کسب و کار، رشد سرمایه‌گذاری مولد و غیره رتبه‌بندی شده که ایران الآن در هیچ کدام از آن‌ها جایگاه مطلوبی که در ‌شأن ایران باشد ندارد، اما باید حکمرانی برای ارتقای این رتبه‌ها هدفگذاری کند.

دبیرکل انجمن صنایع لوازم خانگی ایران با بیان اینکه بر اساس آمارهای رسمی میزان موفقیت در دستیابی به اهداف برنامه ششم ۲۷ درصد اعلام شده، گفت: در برنامه هفتم رشد اقتصادی ۸ و رشد صنعت ۸. ۵ درصد دیده شده که تحقق آن نیاز به الزاماتی دارد و باید بزرگ‌ترین اهداف ارکان حکومت فراهم کردم این الزامات باشد و یکی از این الزامات، رشد پایدار صادرات است اما این روند تغییرات صادرات در حال حاضر سینوسی است.

او با اشاره به لزوم بهره‌گیری از الگوهای تولید لوازم خانگی در دنیا، گفت: توجه به محیط زیست، کم مصرف بودن کالاها، هوشمندسازی و در عین حال ساده سازی استفاده در دنیا اهمیت دارد.

دبیرکل انجمن صنایع لوازم خانگی ایران با بیان اینکه وزیر جدید صمت مخالف قیمت‌گذاری دستوری است، اما باید ساز و کار آن دیده شود، گفت: تورم باعث شده اولویت‌های خرید خانوارها تغییر کند و خیلی از واحدهای لوازم خانگی نیز به دلیل رکود، به فروش اعتباری روی آورده‌اند و اگر برندی ثبت نشده باشد، به لحاظ حقوقی امکان درج آن روی کالا نیست و تقلب محسوب می‌شود.

آرمان ملی