صنایع مختلف همواره در مسیر تولید، عرضه و بازار خود با چالش ها و موانع بسیاری مواجه هستند که شاید بتوان گفت تغییرات نرخ ارز و به تبع نوسان قیمت مواد اولیه مصرفی که معمولا هم وارداتی است در صنایع از اصلی ترین ها باشد.

با این وجود شرایط فعلی کشور و تورم حاکم بر آن به نحوی است که در بسیاری از صنایع شرایط به سمت زیان دهی در حرکت است. به طوری که پیش از این محمدرضا مرتضوی دبیر خانه صنعت در گفتگو با خبرگزاری بازار با اشاره به اینکه بسیاری از صنایع در حال زیان دهی هستند گفت: این در شرایطی است که در بسیاری از حوزه های مختلف صنعت تولیداتی که در داخل کشور انجام می شود قابلیت رقابت با کالاهای خارجی را دارد و در برخی حوزه ها نیز از نظر کیفیت و قیمت حتی قابل مقایسه نیست. به عنوان مثال در حوزه شوینده های خانگی و بهداشتی از نظر کیفیت چیزی از تولیدات خارجی کم ندارد. یا در حوزه شیرینی و شکلات الان صنعت به نقطه ای رسیده که از تولیدات خارجی چیزی کم ندارد و تنها بحث در مورد قیمت ها است.

صنعت لوازم خانگی نیز جزو صنایع اشتغالزایی است که با مسائل و حواشی بسیاری همراه است. از یکسو قیمت ها روند افزایشی دارد، از سوی دیگر مصرف کنندگان نسبت به کیفیت ها در مقایسه با محصولات خارجی کمتر می دانند ضمن اینکه فعالان این صنعت نیز از شرایط حاکم بر بازار راضی نیستند به نحوی که شنیده ها حاکی است در برخی موارد آنها نیز در حال زیان دهی هستند.

صنایع لوازم خانگی در کدام بخش ها زیان ده است؟

یکی از فعالان صنعت لوازم خانگی که نخواست نام وی فاش شود گفت: شرایط در صنایع لوازم خانگی نیز مانند بسیاری دیگر از صنایع است و در مورد برخی از اقلام از جمله «یخچال فریزر، اجاق گاز، ماشین لباسشویی» یا سر به سر هستند یا در حال زیان دهی هستند. در بخش لوازم خانگی کوچک هم در چرخ گوشت و آبمیوه گیری ضرر می دهیم چون مردم توان خرید گوشت و میوه ندارند و این وسایل برای آنها کارایی ندارد. در نتیجه باید قیمت ها را به حداقل قیمت برسانیم و این حداقل قیمت را باز از ما می گیرند. لذا یا باید تولید چرخ گوشت و آبمیوه گیری را به طور کامل متوقف کنیم یا با ضرر بفروشیم.

این فعال صنعت لوازم خانگی خاطر نشان کرد: مساله اینجا است که ظرف ۲۰ روز قیمت دلار ۲۰ درصد بالا رفت اما ما قیمت محصولات خود را تغییر نمی دهیم. این در شرایطی است که موادی که استفاده می کنیم از جمله کارتن، فوم، لوازم بسته بندی، پیچ و مهره، چسب و هر ماده اولیه ای که در داخل تهیه می کنیم را گرانتر از قبل باید خریداری کنیم.

افزایش ۴۰ تا ۵۰ درصدی قیمت مواد اولیه از ابتدای سال

او ادامه داد: شاید جالب باشد بدانید مواد اولیه از ابتدای سال حدود ۴۰-۵۰ درصد بالا رفته است. با این وجود قیمت محصولات ما از ابتدای سال ثبات مانده و نمی توانیم بالا ببریم.

این فعال صنعت لوازم خانگی ضمن انتقاد از قیمت گذاری دستوری گفت: قیمت گذاری دستوری و کنترل دستوری غیر منطقی است و هیچ منطق اقتصادی پشت آن نیست و به این ترتیب تولید کننده را زمین گیر کرده است. البته این شرایط در همه صنایع از جمله در صنایع لوازم خانگی است و بسیاری از واحدها یا در حال ضرر دهی هستند و یا به اصطلاح لب مرز هستند؛ یعنی سودی عاید آنها نمی شود در حالی که اگر ما سرمایه خود را در بانک بگذاریم ۳۰ درصد سود خالص به ما می دهند اما در شرایط تورم ۶۰ درصد ما تولید کننده ها نهایتا باید ۱۰ درصد سود ببریم.

از دیگر حواشی پیرامون صنعت لوازم خانگی، بحث ممنوعیت های وارداتی است که اگرچه تولید کنندگان صنعت نسبت به آن نگاه مثبتی دارند اما مصرف کنندگان چندان موافق آن نیستند و معتقدند بایستی امکان انتخاب فراهم باشد.
این فعال صنعت لوازم خانگی در این خصوص نیز می گوید: اگر شرایط تولید ما بشود شرایط تولید استانداردی که در دنیا تولید می کنند، با واردات مشکلی نداریم. در واقع تا زمانی که ما در تولید سهمیه بندی داریم، ۵ ماه منتظر تخصیص ارز نباشیم، التماس کنیم برای اینکه ثبت سفارشات ما تایید شود تا بتوانیم مواد اولیه بیاوریم، تا زمانی که قیمت گذاری دستوری داریم، تا زمانی که نوع تولید ما را دولت تعیین می کند و تا زمانی که ما اجازه واردات ماشین آلات را نداریم واردات لوازم خانگی یا هر لوازم دیگری که تولید کننده در داخل تولید می کند باعث می شود که تولید کننده داخلی نابود شود.

ماشین آلات صنعت متعلق به ۴۰ سال پیش است

وی ادامه داد: اما اگر ما در شرایط مساوی با یک تولید کننده خارجی باشیم تولید کننده ایرانی توان رقابت با تولید کننده خارجی را دارد. اما یکسری هزینه هایی به ما تحمیل می شود مثل هزینه های سنگین دموراژ (خسارت دیرکرد)، هزینه های سنگین بهره پول، هزینه نداشتن مواد اولیه و غیره پس چرا باید ۵ ماه در انتظار تخصیص ارز باشم؟ آیا تولید کننده چینی و اروپایی هم در چنین شرایطی تولید می کند؟

این فعال صنعت معتقد است صنعت لوازم خانگی باید نوسازی شود و به عبارتی نیاز به نوسازی و خانه تکانی دارد و امکانات ما در حد امکانات رقبا در سایر کشورها باشد؛ یعنی در شرایط مساوی تولید کنیم. در چنین شرایطی اگر دولت واردات لوازم خانگی را آزاد کند مانعی ندارد. به عبارت دیگر اگر شرایط تولید ما با شرایط تولید تولید کننده های کشورهای اروپایی و دیگر رقبا یکسان شود مخالفتی با واردات نداریم. اما ما الان در شرایط نابرابر کار می کنیم به طوری که دستگاه ها و ماشین الات صنعت ما متعلق به ۴۰ سال پیش است. به عبارت دیگر صنعت ما به روز نشده است.

ارزش ۴۵۰ میلیارد دلاری خرده فروشی لوازم خانگی در ۲۰۲۳

گفتنی است بازار لوازم خانگی و خانگی از دو بخش عمده لوازم خانگی و لوازم خانگی کوچک تشکیل شده است. دسته اصلی لوازم خانگی شامل یخچال، فریزر، اجاق گاز، اجاق گاز، اجاق گاز، ماشین لباسشویی، خشک کن و ماشین ظرفشویی است. از سوی دیگر، نمونه ‌هایی از لوازم خانگی کوچک عبارتند از قهوه‌ ساز، غذا ساز، جارو برقی، مایکروویو و مخلوط‌ کن. بر اساس جدید ترین گزارش منتشر شده از سوی سایت آماری تحلیلی statista برآورد شده که ارزش خرده‌ فروشی کلی لوازم خانگی در همه دسته‌ ها در سراسر جهان تا سال ۲۰۲۳ از ۴۵۰ میلیارد دلار فراتر رفته است.

بازار